Trzebusz

Trzebusz to poniemiecka wieś o układzie owalnicy, położona w odległości około 3,5 km od Trzebiatowa. Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1180 roku kiedy to książęKazimierz I przekazał wieś wraz z innym dobrami zakonowi norbertanówz Białoboków. W okresie XII - XIII wieku miejscowość funkcjonowała kolejno pod nazwami: Tribowise, Tribuis, Tribuse. W XIX wieku nazywano ją Tribus, zaś  do 1945 roku - Triebs.

Od 1224 roku, wieś stanowiła uposażenie klasztoru norbertanek z Wyszkowa. Już w XIII wieku znajdował się tu kościół, którego przebudowy dokonano pod koniec wieku XV. Po sekularyzacji majątków klasztornych wieś znalazła się w zasobie dóbr książęcych.

W XVI wieku kościół w Trzebuszu funkcjonował jako parafialny, skupiając wiernych z miejscowości Chełm i Gorzysław. Parafia posiadała dom parafialny i pastorówkę. W 1685 roku do kościoła dobudowano drewnianą wieżę. Według zachowanych dokumentów w tym okresie w Trzebuszu znajdowała się również karczma.

Na początku XIX wieku wieś liczyła około 800 mieszkańców. Działała tam dwuklasowa szkołaoraz dom wdów po pastorach, które były utrzymywane przez parafię. Do celów przemysłowych wykorzystywano tu pracę wiatraka oraz cegielnię, której data powstania pozostaje do tej pory nieznana.

W 1912 roku wieś uzyskała połączenie kolejką wąskotorową z Trzebiatowem i Mrzeżynem. Na początku XX wieku starą, poniemiecką zabudowę gospodarczą zastąpiono nowymi obiektami. Po 1945 roku wieś została zasiedlona ludnością polską w ramach akcji Wisła.

W 2006 roku podzielono miejscowość na Trzebusz i Trzebusz Osiedle. Dzisiaj przejeżdżając przez Trzebusz warto zwrócić uwagę na kościół św. Józefa, dobrze zachowane dziewiętnastowieczne szeroko frontowe chałupy ryglowe z naczółkowymi dachami i sienią na przestarzał oraz zespół zagród z utrzymanym w większości tradycyjnym układem czworobocznymz frontowym budynkiem bramnym.